کپسول آتش نشانی یکی از تجهیزات ایمنی مهم و حیاتی در عملیات اطفاء حریق است. این کپسول‌ها معمولاً به صورت یک محفظه کوچک و مقاوم به آتش طراحی شده‌اند. با توجه به نیازهای مختلف و شرایط متغیر، استفاده از کپسول آتش نشانی در حال توسعه و پیشرفت است. این ابزار مهم در جامعه به عنوان یکی از راهکارهای امنیتی حفاظت از محیط زیست و انسان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه این مقاله اینترنتی با انواع مختلف این کپسول و اهمیت آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
کپسول آتش نشانی چیست؟
قبل از پرداختن به بخش‌های دیگر، ابتدا لازم است بدانیم کپسول آتش نشانی چیست؟ کپسولهای آتش‌نشانی استوانه‌های فلزی محکمی هستند که با آب یا ماده خفه‌کننده مانند دی‌اکسید کربن پر شده‌اند. وقتی فشار به آنها اعمال می‌شود، ماده خفه‌کننده از کپسول خارج می‌شود.
در داخل کپسول‌ها یک لوله وجود دارد که مخزن تحت فشار کپسول را به بالای آن متصل می‌کند و یک شیر فنری هم ارتباط لوله را با دهانه خروجی مسدود می‌کند. در بالای استوانه، یک سیلندر کوچک دیگر قرار دارد که با گاز فشرده‌ای مانند دی‌اکسید کربن پر شده است و یک شیر از انتشار دی‌اکسید کربن جلوگیری می‌کند. کپسولهای آتش‌نشانی باید مستقیماً روی محل سوخت هدف‌گیری و روی تمامی سوخت‌ها پخش شوند. این کپسول‌ها با اندازه‌ها و گازهای مختلف ساخته می‌شوند.
انواع کپسول آتش نشانی:
این کپسول‌ها از مواد مختلف تشکیل شده‌اند و در کاربردها و وزن‌های متفاوتی وجود دارند و هر کدام متناسب با نوع آتش سوزی قابل استفاده هستند؛ در ادامه انواع مختلف آن را به صورت دقیق‌تر بررسی خواهیم کرد:
1. کپسول آتش‌نشانی آبی
- وزن: کپسولهای آبی به طور معمول به دلیل وجود ظروفی پر از آب، سنگین‌تر از سایر انواع هستند.
- ترکیبات: در این کپسول‌ها آب به عنوان عامل اصلی خاموش‌کننده وجود دارد که با سرد کردن آتش و از بین بردن حرارت، آتش را خاموش می‌کند.
- استفاده: آتش‌نشانی‌های آبی مناسب برای آتش‌های کلاس A که شامل مواد قابل احتراق عادی مانند چوب، کاغذ و پارچه است، مناسب هستند.
2. کپسول آتش‌نشانی مومی
- وزن: کپسولهای مومی به طور متوسط سنگین هستند، سبک‌تر از آتش‌نشانی‌های آبی و سنگین‌تر از برخی انواع دیگر می‌باشند.
- ترکیبات: آنها شامل مخلوطی از آب و غلظت موم هستند. خمیر عامل خفه‌کننده می‌باشد که آتش را سرکوب کرده و جلوی بازگشت آن را می‌گیرد.
- استفاده: آتش‌نشانی‌های مومی در مقابل آتش‌های کلاس A و کلاس B، که شامل مایعات قابل اشتعال مانند بنزین، روغن و رنگ‌ها هستند، موثر هستند.
3. کپسول آتش‌نشانی دی‌اکسید کربن (CO2)
- وزن: کپسولهای دی‌اکسید کربن نسبتاً سبک‌تر از کپسولهای آبی یا مومی هستند.
- ترکیبات: آنها حاوی گاز دی‌اکسید کربن تحت فشار بالا هستند. هنگام آزاد شدن، دی‌اکسید کربن اکسیژن را جایگزین می‌کند و آتش را خفه می‌کند.
- استفاده: کپسول دی‌اکسید کربن برای آتش‌های کلاس B و کلاس C که شامل گازهای قابل اشتعال و تجهیزات الکتریکی هستند، مناسب هستند، زیرا آنها به تجهیزات حساس آسیب نمی‌رسانند. برای خرید کپسول آتش نشانی میتوانید با اطمینان نسبت به رعایت استانداردهای لازم از تجهیزات ایمنی هترمن آنها را تهیه کنید.
4. کپسول آتش‌نشانی پودر شیمیایی خشک
- وزن: کپسول پودر شیمیایی خشک بسته به اندازه و ظرفیت آنها وزن‌های متفاوتی دارند.
- مواد تشکیل‌دهنده: آنها شامل پودر شیمیایی خشکی مانند فسفات مونوآمونیوم یا سدیم بیکربنات هستند. پودر موجب قطع واکنش شیمیایی آتش می‌شود و آن را خاموش می‌کند.
- استفاده: آتش‌نشانی‌های پودر شیمیایی خشک چند منظوره هستند و می‌توانند برای آتش‌های کلاس A، کلاس B و کلاس C استفاده شوند. آنها در برابر آتش‌هایی که با جامدات قابل اشتعال، مایعات و گازها مرتبط هستند، موثر هستند.
5. کپسول آتش‌نشانی شیمیایی مرطوب
- وزن: آتش‌نشانی‌های شیمیایی مرطوب به‌طور کلی سنگین‌تر هستند.
- مواد تشکیل‌دهنده: آنها شامل محلولی از آب و یک شیمیایی مرطوب ویژه مانند استات پتاسیم هستند. این ماده شیمیایی یک کف صابونی ایجاد می‌کند که آتش را سرد می‌کند و به‌عنوان یک مانع برای جلوگیری از بازگشت آتش عمل می‌کند.
- استفاده: آتش‌نشانی‌های شیمیایی مرطوب اصلاح‌شده برای آتش‌های کلاس K طراحی شده‌اند که شامل روغن‌های آشپزی، چربی‌ها و چربی‌های گیاهی هستند.
معرفی اجزای کپسول آتش نشانی
عموماً انواع تجهیزات آتش نشانی مثل این نوع کپسول‌ها از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است؛ اما دارای اجزای زیر است:
- بدنه استوانه‌ای که درون آن، بسته به نوع کپسول، پودر، آب یا گاز CO2 تحت فشار قرار دارد.
- دسته نگهدارنده، که برای جابجایی کپسول استفاده می‌شود.
- پین، که به صورت یک سوزن بین اهرم و دسته قرار می‌گیرد و جدا نشدن از پلمپ خود را ممکن نمی‌کند تا اجازه خروج محتویات سیلندر را ندهد.
- اهرم یا ضامن، که با فشار دادن آن پس از بیرون کشیدن پین، موجب خروج محتویات کپسول می‌شود.
- شیلنگ هدایت کننده، که باعث افزایش سرعت مواد و هدایت دقیق آن به سوی آتش می‌شود. در کپسولهای CO2 به صورت شیپور مانند استفاده می‌شود.
کاربرد انواع کپسول آتش نشانی
تجهیزات ایمنی در عملیات پیشگیری و مبارزه با حریق کاربردهای متنوعی دارند. چندین نوع کپسول آتش‌نشانی وجود دارد که هر یک ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. به برخی از انواع کپسولهای آتش‌نشانی معمول می‌توان عبارتند از:
1. کپسولهای پودر آتش‌نشانی:
این نوع کپسول‌ها از پودرهای مختلفی مانند پودر آب سنگین، پودر کربنات سدیم، پودر دی‌سولفان، و پودر مخلوط تشکیل شده‌اند. آنها برای خاموش کردن حریقهای کلاس A، B، C و D استفاده می‌شوند.
2. کپسولهای گازی آتش‌نشانی:
این نوع کپسول‌ها شامل گازهای مختلفی مانند دی‌اکسید کربن (CO2) و هالون‌ها هستند. آنها با ایجاد جریان گاز، اکسیژن را از منبع آتش کنترل می‌کنند و به این ترتیب حریق را خاموش می‌کنند.
3. کپسولهای اسکوت آتش‌نشانی:
این نوع کپسول‌ها شامل اسکوت‌های آتش‌نشانی هستند. آنها معمولاً در مواقع اضطراری استفاده می‌شوند تا افراد را در شرایط تاریکی متحرک و خطرناک هدایت کنند. برای اطلاعات بیشتر میتوانید به سایت تجهیزات ایمنی هترمن مراجعه کنید.
تفاوت کپسول آتش نشانی co2 و پودری
کپسولهای آتش نشانی co۲ و پودری دو نوع از پرکاربردترین کپسول‌ها محسوب می‌شوند و در موقعیت‌های مختلف بسته به نوع حریق، قابل استفاده هستند در ادامه به تفکیک عملکرد و کاربرد میتوانید تفاوت‌های آنها را بدانید:
- کپسول آتش‌نشانی CO2 از گاز دی‌اکسید کربن استفاده می‌کند، در حالی که کپسول آتش‌نشانی پودری از پودر آمونیوم فسفات استفاده می‌کند.
- کپسول آتش‌نشانی CO2 با ایجاد پوشش گازی اکسیژن را از منبع آتش جدا می‌کند و حریق را خاموش می‌کند. اما کپسول آتش‌نشانی پودری با مهاجمه به منبع آتش و جذب حرارت سطح جرقه، حریق را مهار می‌کند.
- کپسول آتش‌نشانی CO2 در فضاهای بسته و محیط‌های برقی مناسب است. اما کپسول آتش‌نشانی پودری برای کنترل حریقهای مختلف، از جمله حریقهای مایعات قابل اشتعال و حریقهای الکتریکی، استفاده می‌شود.
استاندارد نصب کپسول آتش نشانی
با توجه به نوع کپسول آتش‌نشانی که می‌خواهید استفاده کنید، ارتفاع نصب آن متفاوت خواهد بود. بر اساس استاندارد NFPA، کپسول‌هایی که وزن کمتر از ۱۸ کیلوگرم دارند باید در ارتفاعی نصب شوند که سر خاموش‌کننده از روی زمین ۱.۵ متر بالاتر باشد. اما کپسول‌هایی که وزن بیش از ۱۸ کیلوگرم دارند باید در ارتفاعی نصب شوند که سر خاموش‌کننده یک متر بالاتر از کف باشد. در صورتی که خاموش‌کننده یا کپسول آتش‌نشانی به صورت سیار نصب شود، باید در ارتفاع ۱۰ سانتی‌متری از کف زمین قرار بگیرد.
نحوه استفاده از کپسول های آتش نشانی
در ابتدا باید نوع آتش را تشخیص دهید و سپس کپسولهای آتش نشانی مناسب با آن را انتخاب کنید. پس از تشخیص نوع آتش و انتخاب کپسول مناسب باید از شارژ کپسولهای آتش نشانی اطمینان حاصل کنید. سپس مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا ضامن کپسول آتش نشانی را بکشید.
- سپس در فاصله‌ی مناسبی از آتش قرار گیرید و سر نازل را به طرف آتش بگیرید. (به نحوی که پشت شما به سمت باد باشد تا حرارت آتش به سمت شما نیاید)
- اهرم کپسولهای آتش نشانی را فشار دهید و به صورت جارو کردن مواد را به سمت آتش بپاشید. فاصله شما تا آتش نباید آنقدر کم باشد که دچار سوختگی شوید و نه آنقدر زیاد باشد تا کپسول کارآیی مفید را نداشته باشد.
- در این زمان که آتش فروکش کرد، میتوانید کم‌کم به سمت آتش بروید.
روش حمل کپسول آتش نشانی
در ابتدا، کپسولهای آتش نشانی باید آماده شود. این کپسول عموماً شامل مواد خنثی‌کننده آتش، گاز خنثی‌کننده، و مواد دیگری است که برای خاموش کردن آتش استفاده می‌شوند.
پس از آماده‌سازی کپسول، آن را به منطقه‌ای که نیاز به خاموش کردن آتش دارد، منتقل می‌کنند. حمل کپسول ممکن است به وسیله‌ی وسایل نقلیه مختلف مانند اتومبیل‌های آتش نشانی یا هلیکوپترها انجام گیرد.
در این روش، کپسولهای آتش نشانی با استفاده از مواد خنثی‌کننده آتش و گاز خنثی‌کننده، به منطقه‌ی مورد نظر منتقل می‌شود و در صورت وجود آتش، آتش را خاموش می‌کند.
وزن کپسول آتش نشانی
وزن کپسول آتش‌نشانی به طور معمول به میزان ۲۰۰ گرم تا ۲ کیلوگرم متغیر است، اما ممکن است بسته به نوع و اندازه کپسول دارای چه محتویاتی در درون خود است ممکن است وزن متفاوتی داشته باشد. می‌توان از طریق سایت تجهیزات ایمنی هترمن، اطلاعات وزنی و همچنین قیمت کپسول آتش نشانی را دریافت کرد.
نحوه شارژ کپسول های آتش نشانی
برای شارژ کپسول آتش‌نشانی، ابتدا نوع کپسول مورد نظر را مشخص کنید و سپس اقدامات لازم برای شارژ آن را انجام دهید. قبل از هر اقدامی، نوع مواد داخل مخزن را مشخص کنید، زیرا استفاده از مواد گازی جایگزین مواد مایع و پودری، خطرآفرین است. در مرحله بعد، کپسول را به طور کامل تخلیه کنید و اطمینان حاصل کنید که کپسول به صورت کامل خالی شده است.
سپس ظاهر کپسول را بررسی کنید و در صورت وجود زدگی یا خرابی، کپسول را تعویض کنید. بعداً کپسول را بر زیر دستگاه تست هیدرواستاتیک قرار داده و طبق استانداردها بررسی کنید تا از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید. در نهایت، کپسول را پر کنید و در صورت فرارسیدن زمان تست هیدرواستاتیک، کپسول را مجدداً تحت آزمون قرار دهید. برای شارژ کپسول آتش‌نشانی و اطمینان از عملکرد صحیح آن، به یک مرکز تخصصی آتش‌نشانی مراجعه کنید.
مرکز فروش تجهیزات ایمنی هترمن
ما در مرکز فروش تجهیزات ایمنی هترمن با ارائه‌ی محصولات با کیفیت و قابل اعتماد، به مشتریان عزیزمان کمک می‌کنیم تا در هر شرایطی ایمن باشند. شما میتوانید در این مرکز انواع کپسولهای آتش نشانی در مدل‌های مختلف را تهیه کنید تا در زمان مناسب از آسیب و انتشار آتش جلوگیری کنید. علاوه بر این، ما تجهیزات ایمنی دیگری مانند دستگاه تنفسی آتش نشانی، علائم هشداردهنده، و لباس‌های ایمنی نیز در اختیار شما قرار می‌دهیم. همه‌ی محصولات ما با استانداردهای بین‌المللی سازگاری دارند و بهترین کیفیت را به شما ارائه می‌دهند.
نتیجه گیری
کپسول آتش‌نشانی یک وسیله مهم در صنعت آتش‌نشانی است. این کپسول‌ها شامل مواد شیمیایی خاصی هستند که در صورت تماس با آتش، فوران می‌کنند و آتش را خاموش می‌کنند. استفاده از کپسولهای آتش‌نشانی می‌تواند در کنترل حریق‌ها و نجات از وضعیت‌های اضطراری به طور قابل توجهی موثر باشد. بنابراین وجود آنها در ن‌های مهمی مثل بیمارستان‌ها، مترو، مدارس و … ضروری است.
سوالات متداول
1. آیا کپسولهای آتش نشانی قابل استفاده در هر نوع حریقی هستند؟
کپسولهای آتش نشانی برای استفاده در حریقهای کلاس A، B و C مناسب هستند. حریق کلاس A شامل مواد جامد مانند چوب و کاغذ است، حریق کلاس B شامل مواد قابل اشتعال مایع مانند بنزین و روغن است و حریق کلاس C شامل حریقهای الکتریکی است. برخی از کپسولهای آتش نشانی قابلیت استفاده در همه این کلاسها را دارند.
2. آیا کپسولهای آتش نشانی قابل حمل و نقل آسان هستند؟
بله، کپسولهای آتش نشانی به طور کلی به دلیل اندازه کوچک و سبک خود، قابل حمل و نقل آسان هستند. و در زمان مناسب به واسطه افراد بالغ قابل استفاده هستند.
3. آیا کپسولهای آتش نشانی تاریخ انقضا دارند؟
بله، کپسولهای آتش نشانی معمولاً دارای تاریخ انقضا هستند. این تاریخ بیانگر زمانی است که کپسول قابلیت خاموش کردن حریق را از دست میدهد. بنابراین، برای حفظ کارایی و اعتبار کپسولهای آتش نشانی، لازم است تاریخ انقضای آنها را رعایت کرده و به موقع تعویض کنید.