تجهیزات ایمنی برق، شامل انواع مختلفی از ابزارآلات هستند که لازمه‌ی شروع و انجام کار است. هدف از استفاده‌ی این ابزار آلات به حداقل رساندن خطر آسیب‌ها، جراحات و یا حتی مرگ است. این ابزارها در همه‌ی جاهایی که نیاز به استفاده از برق وجود دارد، مانند ادارات، ساختمان‌ها، بیمارستان‌ها و … که باید با دقت استفاده شوند.
کیفیت و نحوه استفاده از تجهیزات ایمنی، بسیار حائز اهیمت می‌باشد زیرا مستقیم با جان و امینت مردم ارتباط دارد. فلذا علاوه بر بالا بودن کیفیت این تجهیزات، تخصص استفاده از آن نیز بسیار مهم می‌باشد.
تمامی ابزارها توسط نیروی متخصص استفاده می‌شوند ولی لازم است که از ابتدا و در طول بازه‌های مختلف توسط متخصصان این صنعت، مورد بررسی قرار بگیرند تا از صحت آنها اطمینان حاصل شود. بررسی وسایل ایمنی، یک مسئله مهم و غیر قابل انکار است و باید در هر شرایطی اولویت قرار بگیرد تا سلامتی و جان شما حفظ شود. علاوه بر معاینه‌ی مستمر ابزار آلات، شما نیاز دارید تا به خوبی کار با ابزار آلات برقی را بلد باشید، حتی اگر شما یک نیروی متخصص در این کار باشید، لازم است همواره به روز باشید و ابزارهای جدید را بشناسید.
معرفی و الزامات استفاده از تجهیزات ایمنی برق
تجهیزات ایمنی برقی در هر مکانی، بسته به موقعیت آن، متفاوت است. در بخش تولیدات و ذخیره‌ی نیرو، بخش‌های مختلفی شامل، ژنراتورها، سلول‌های سوختی، توربین‌های بادی، اینورترها و باتری‌ها یافت می‌شوند. در این بخش‌ها از انرژی‌های تجدید پذیر استفاده می‌شود. در بخش مربوط به سیستم‌های حمل و نقل، که بیشترین نیاز را به وسایل و تجهیزات برقی دارند، شامل، سیستم‌های سیگنال، اسکوترهای برقی، وسایل نقلیه الکتریکی و … است.
در بخش تجهیزات ارتباطی، سیگنال‌های مختلف تصویری و صوتی زیادی وجود دارند که وظیفه‌ی آنها تسهیل ارتباط برای داده‌ها است. در بخش توزیع و کنترل نیرو، تجهیزات ضروری مانند، کنتورهای برق، کلیدهای مدار، تابلوهای توزیع، ترانسفورماتورها، رگولاتورهای ولتاژ و محافظ آن و … نیاز است.
در بخش ماشین آلات صنعتی، تجهیزات برقی مانند، روبات‌های صنعتی، ژنراتورها، لیفتراک‌ها، موتورها، نوار نقاله، ماشین‌های چاپ، ترانسفورماتورها و همچنین تجهیزات لازم برای پردازش آنها نیز مورد نیاز است.
تجهیزات پزشکی نیز به تجهیزات برقی در بخش‌های مختلفی مانند، دستگاه‌های مختلف عکس برداری MRI، ECG، اولتراسوندها و تجهیزات مختلف دیگر نیز کاربرد دارد.
وسایل رایانه‌ای و کامپیوترها از دیگر وسایلی هستند که بسیار با بخش‌های برقی در ارتباط هستند و اساس کار آنها، استفاده از همین تجهیزات است. امروزه در این حیطه انواع مختلفی از کالاها مانند گوشی‌های موبایل، تبلت، لپ تاپ، چاپگرها، اسکنرها و انواع و اقسام دوربین‌ها، به تجهیزات برقی نیاز دارند.
لوازم خانگی مختلف، امروزه با برق سروکار دارند و نیاز مبرم امروزه از وسایل برقی و تجهیزات همراه آنها بر هیچکس پوشیده نیست. به طور کلی همه‌ی وسایل مهم خانگی مانند یخچال، تلویزیون، جاروبرقی، ماشین لباس‌شویی، کولر و تمام وسایل آشپزخانه برای تهیه غذا و نوشیدنی‌ها با برق سروکار دارند. وسایل روشنایی مورد استفاده در منزل و تمامی ادارات و محل‌های مورد رفت و آمد، با برق کار می‌کنند.
تجهیزات ایمنی برق که از جان برقکار محافظت کند، طیف گستره ای از ابزار آلات می باشد. یک برقکار برای آن که بتواند به خوبی از پس تمام مراحل کار بر بیاید و مهم‌تر از آن، بتواند ایمنی خود را در ابتدا و حین کار حفظ کند، لازم است بتواند به خوبی تمام وسایل را بشناسد و طرق استفاده از آنها را به خوبی بلد باشد. تجهیزات مختلفی وجود دارد که یک برقکار با آنها سر و کار دارد، مانند:
لباس عایق برق: لباس عایق برق به جرات می‌توان گفت که مهمترین وسیله برای شروع کار است که شما به کمک لباس عایق برق، می‌توانید تا حدی از خطر برق گرفتگی در امان باشید.
عینک‌های ایمنی: این عینک‌ها از وسایل ضروری دیگر هستند که هر برقکار باید از آنها استفاده کند تا از چشمان خود محافظت کند. به طور کلی این عینک‌ها در انواع مختلفی تهیه می‌شوند که شما باید متناسب با نوع کار و محلی که در آن کار می‌کنید آنها را تهیه کنید.
کفش ایمنی: از دیگر قسمت‌های پوشیدنی بدن برای در امان ماندن از برق، کفش‌های ایمنی هستند. کفش‌ها باید فاقد قطعات فلزی باشند تا به شما آسیبی نرساند. کفش ایمنی از مهمترین تجهیزات ایمنی برق است و تحت هیچ شرایط نباید بدون استفاده از آن وارد محیط‌ها با فشار قوی برق رفت.
دستکش ایمنی: دستکش‌های ایمنی به طور معمول در درجات مختلفی تهیه می‌شوند که دارای تفاوت در عایق الکتریسیته هستند که علت آن متفاوت بودن میزان ولتاژمی‌باشد.
کمربند ایمنی: این آپشن بیشتر برای افرادی است که با دکل‌های برقی در ارتباط هستند و بیشتر در خطر سقوط از ارتفاع قرار دارند، پس این وسیله برای آنها از بقیه‌ی افراد ضروری‌تر است. با توجه به ضرورت بالایی این محصول و نوع کاربردی که آن دارد، باید از یک جنس خوب مانند کنف‌های بسیار باکیفیت تهیه شود تا بتواند در طول کار استحکام خود را حفظ کند.
کلاه ایمنی: کلاه ایمنی از ضروری‌ترین وسایلی است که هر برقکار باید از آن استفاده کند. این کلاه ها در انواع مختلف برای محیطهای مختلف تولید می‌شوند. از جمله آنها می‌توان به کلاه ایمنی عایق برق در فشارهای مختلف اشاره کرد.
چهار پایه عایق: یکی دیگر از تجهیزات ایمنی برق که برای برقکارها بسیار ضروری است چهارپایه عایقاست که در زمینه‌های کاری مختلف و پست‌های فشار مختلف، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چوب استیک برای نجات: این چوب برای افرادی است که برق گرفته شده‌اند و یک وسیله ضروری برای حفظ ایمنی در حین کار است. از دیگر کاربردهای آن، مخصوص خروج وسایل و ابزارهایی است که دچار برق گرفتگی هستند. این تجهیزات معمولا از جنس فایبرگلاس هستند. باری که این ابزارها می‌تواند تحمل کند در حدود ولتاژی بین 20 و 33 کیلو ولت است که بسته به نوع محصولی است که در زمان ولتاژ قوی، استفاده می‌شود.
معرفی تجهیزات ایمنی برق در فشار قوی
ابزارآلات مختلفی برای برق کاری مورد استفاده هستند. از این دسته می‌توان به قیچی کابل‌بر، کابل لخت کن، سیم لخت کن اتوماتیک، منبع تغذیه، فازمتر، پرس کابلشو، فازیاب، تستر، کابل جمع کن و … اشاره کرد.
تجهیزات برق فشار قوی
تابلو فشار قوی: وظیفه‌ی این تابلوها دریافت و توزیع مناسب برق است.
تجهیزات لازم برای اندازه‌گیری: از این تجهیزات برای اندازه‌گیری قسمت‌های مختلفی مانند ترانس‌ها استفاده می‌شود.
مدارشکن: از مهمترین عملکردهای آن، جلوگیری از انفجار و آتش سوزی می‌توان اشاره کرد.
حفاظت موجی: این حفاظت نقش‌های مختلفی دارد که مهمترین آن جلوگیری از آسیب به بخش‌های مختلف است.
باس بارها: باس بارها برای وصل کابل‌ها و سیم‌ها به کار می‌روند.
ترانس: ترانس‌ها نقش‌هایی مثل حفاظت از بخش‌های مختلف را بر عهده دارند.
کابل: به عنوان یک پل ارتباطی هستند و از اجزای تابلو برق حساب می‌شوند.
بریکر: به عنوان دسته‌ی هشدار عمل می‌کند و باعث قطع جریانات ناگهانی و … می‌شود.
کنتاکتور تابلوهای برق: وظیفه کنتاکتورها، کنترل عملکرد صحیح، برای تابلوهای فشار می‌باشد.
کلید عایق: برای کنترل جریان اتصالی در تابلوهای برق کاربرد دارند.
کلید قطع بار: این کلیدها تولید کننده‌ی ولتاژ عادی هستند.
جمع بندی
با توجه به آن‌که امروزه در اکثر کارهای روزانه‌ی خود، اعم از غذا خوردن، جابه جایی، وسایل زندگی و … به برق نیاز داریم. باید تجهیزات ایمنی برق را به خوبی بشناسیم و فقط از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیریم. هر برقکار برای استفاده و تعمیر انواع مختلف وسایل برقی، از ابتدایی ترین وسایل تا دکل‌های بزرگ و پیشرفته، همواره باید در ابتدا و حین کار به خوبی قواعد کار را رعایت کند. از مهمترین نکاتی که یک برقکار باید در نظر داشته باشد، استفاده از بهترین وسایل برای کار است.
توجه به کیفیت وسایل که مورد استفاده قرار خواهند گرفت و همچنین تمام قسمت‌های پوششی که یک برقکار باید در حین کار آنها را استفاده کند، باعث در امان ماندن خود برقکار و اطرافیان آن می‌شود. مهمترین وسایلی که باید همواره برقکار همراه خود داشته باشد و همچنین از ایمنی آن مطمئن باشد، کلاه ایمنی، کمربند ایمنی، کفش عایق، لباس ایمنی و مجهز، چهار پایه‌ی عایق، چوب استیک برای نجات و … است.