دستکش کار از تجهیزات ایمنی شخصی است که در طول پروژه های کاری پوشیده می شوند. این وسیله ایمنی از مچ تا نوک انگشتان دست ها را پوشانده و از آنها مراقبت می کند. دستکش های کار به منظور حفاظت از دست ها در برابر بیشتر زخم ها و آسیب هایی که ناشی از بریدگی، تاول ها، رفتن تراشه ها به زیر پوست، فرو رفتن اشیا نوک تیز به دست، یا سوختگی حرارتی و شیمیایی می باشد، ساخته شده اند. دستکش کار بعضا با نام دستکش ایمنی و دستکش حفاظتی هم شناخته می شود.
دست های ما برای ما کار می کنند و حفاظت از آنها یکی از اصول اولیه کار است
جنس انواع دستکش کار از چیست و کاربرد این تجهیزات ایمنی چیست؟
دستکش های ایمنی می توانند از پارچه ، چرم، پشم، لاستیک نیتریل رابر (لاستیک نیتریل)، وینیل، نئوپرن(neoprene) یا فلز ساخته شوند. دستکش کار برای دست های کارگران راحتی و حفاظت در مقابل قرار گرفتن در معرض حرارت شدید و زخم های ناشی از بریدگی ، سایش، فرو رفتن براده ها و تراشه ها، سوراخ شدن، خراش، تماس با مواد شیمیایی و بیولوژیکی یا بیماری های عفونی را ایجاد می کند. دستکش های کار به وسیله بسیاری از استادکاران و فنی کار ها مانند تکنسین های فنی پرواز، متخصصان نصب سیم خاردار، قصاب ها، رانندگان ، باغبانان، کشاورزان، کارگران و استادکاران ساختمانی، دکتر ها، آتش نشان ها، افراد مرتبط با غذا، مواد شیمیایی و داروها، چوب برها، نجار ها، اپراتور های دستگاه ها، پلیس، پرسنل نظامی، ورزشکاران، جوشکاران، آهنگران و غیره پوشیده و استفاده می شود.
تاریخچه ای از دستکش ایمنی
اولین شواهد پیدا شده از چرم به عنوان وسیله ای حفاظتی به دو میلیون سال پیش در عصر پارینه سنگی باز می گردد. پس از آن در 30000 تا 40000 سال پیش از چرم برای کفش استفاده شد. در حدود 12000 سال پیش دباغی چرم در مصر رواج یافت و برای استفاده در زره ها استفاده شد. در این سالها در مصر دستکش هایی ابریشمی برای زنان با تنها یک انگشت شست و سوراخ هایی برای سایر انگشتان استفاده می شد و زنان آن را در هنگام کار (آشپزی و کار های آشپزخانه) و غذا خوردن به دست می کردند.
پس از آن شواهدی از استفاده دستکش ایمنی توسط دهقانان و چوپانان دیده شده است. در قرون وسطی دستکش هایی بدون انگشت ساخته شده از چرم و نخ که حلقه های آهنی به روی آن بافته شده بود برای شکار استفاده می شد. در قرن 15 میلادی نیز کمانگیران از دستکش هایی چرمی با سه انگشت جهت کشیدن زه کمان و جلوگیری از آسیب دیدن انگشتان استفاده می کردند.
این دستکش با ظاهری عجیب در واقع برای کمانداران که انگشت هایشان با زه کمان آسیب می دید بسیار کاربردی بوده است.
با این حال تا شروع انقلاب صنعتی دستکش های چرمی کار به شکل امروزی رواج نیفتند تا اینکه در سال 1760 در یک دهکده در اطراف نیویورک شروع به دباغی و تولید دستکش های چرمی کار کرد. در دهه 1970 یکی از بزرگترین ترکیب ها در صنعت ساخت دستکش کار اتفاق افتاد که دستکش های ساخته از کرباس در لاتکس مایع پوشش دهنده فرو برده می شوند و بعد از آنکه لاتکس خشک می شد دستکشی پارچه ای با محافظ لاتکس ایجاد می شد این دستکش کار که Nitty Gitty خوانده می شد باعث تحولی بنیادین در این بخش از تجهیزات ایمنی یعنی دستکش کار شد.
در دهه 1990 نیز از نیتریل به عنوان جایگزینی برای لاتکس استفاده شد چرا که برخی از پوست ها به لاتکس حساسیت می دهند. همچنین دستکش های از جنس کولار (ماده ساخت جلیقه ضد گلوله) نیز معرفی شدند.
امروزه با وجود مواد بسیار زیاد ضد برش دستکش هایی با طراحی های مهندسی برای به حداقل رساندن آسیب ها در هنگام کار وجود دارند.
در واقع دستکش های کار رایج امروزی در دهه 1970 با روکش لاتکس ابداع شدند.
حال به معرفی چند دستکش ایمنی معروف بپردازیم
دستکش قصابی:
قصاب ها ، کارگران کشتارگاه و کارگران شرکت های برش و بسته گوشت از جمله شاغلین در معرض آسیب دست هستند. از آنجا که این شغل با چاقو و ابزار برش به طور مستقیم سروکار دارد، زخم های برش دست یکی از شایع ترین آسیب های این شغل محسوب شده که با توجه به بیماری های مشترک بین دام و انسان نظیر سل احشایی و استخوان، تب مالت (بروسلوز)، طاعون و سیاه زخم حفاظت دست در برابر زخم شدن یکی از اولین راه های جلوگیری از عفونت و درگیری با این بیماری ها در جامعه است.
بدین منظور دستکش ایمنی مخصوص قصابی طراحی شده است که کارگرانی که با چاقو و اشیا برنده سروکار دارند می توانند بدون واهمه از برش آن ها را بپوشند. در صورتی که چاقو به طور مستقیم با دست برخورد کند هیچ گونه برشی در پوست ایجاد نمی شود و لبه چاقو به پوست نمی رسد و حلقه های فلزی جلوی آن را می گیرند. این دستکش ها با استفاده از رشته های فلزی زنجیر مانند ساخته شده اند که اجازه حرکت راحت دست را می دهد و به علاوه جنس فلزی آن طوری است که به راحتی با آب و صابون قابل شست و شو بوده و باکتری در فولاد ضد زنگ آن امکان رشد چندانی ندارد.
دستکش کار آهنگری و جوشکاری:
از آنجا که بیشترین تهدید برای دست ها در این شغل سوختگی می باشد این دستکش ها معمولا از چرم ساخته می شوند (چرم با رویه پرزدار) چرا که چرم نسبت به حرارت و سوختگی شدیدا مقاوم می باشد. همچنین لازم به ذکر است که این دستکش ها معمولا ساق بلند بوده چرا که اسپاتر ها و پاشش های ناشی از رسوب فلزات می توانند تا میزان زیادی پرتاب شوند و دست ها را تا ارتفاع بالاتری بسوزانند.
دستکش های کار با مواد شیمیایی
کار با مواد شیمیایی خورنده نظیر باز ها و اسید ها بسیار خطرناک است و کارگران می بایست دستکش هایی نفوذ ناپذیر در برابر این مواد بپوشند که از موادی نظیر وینیل، لاستیک ، نئوپرون، لاتکس ، PVC ساخته شده باشند. این دستکش کار می بایست علاوه بر مقاومت در مقابل مواد خورنده ، در برابر سوراخ شدن نیز مقاوم باشد. این دستکش های کار می بایست تا شانه های کارگر یا حداقل کل ساعد را پوشش داده تا احتمال سوختن دست کارگر به پایین ترین میزان برسد.
منبع: safeopedia