استفاده از تجهیزات ایمنی در محیط کار بسیار مهم است و می تواند نقش کلیدی در حفظ ایمنی و سلامت کارکنان ایفا کند. این تجهیزات می توانند از بروز حوادث و آسیب های جسمی پیشگیری کرده و در صورت وقوع حادثه، میزان آسیب ها را به میزان چشم گیری کاهش دهند. در این مورد، آشنایی با تجهیزات ایمنی ساختمان و نحوه استفاده درست از آن ها نیز ضروری خواهد بود.
عدم استفاده از تجهیزات ایمنی در ساختمان می تواند منجر به هزینه های سنگین درمانی برای سازمان و کارکنان، غیبت های طولانی مدت، کاهش بهره وری و در نهایت زیان های جبران ناپذیر جانی شود. همچنین رعایت الزامات ایمنی می تواند باعث بهبود جو کاری و ارتقای روحیه کارکنان شود؛ چرا که آنان احساس می کنند که مدیریت سازمان به سلامت و ایمنی آنان توجه ویژه دارد. در نتیجه، پیاده سازی درست الزامات استفاده از تجهیزات ایمنی می تواند به طور چشمگیری به افزایش ایمنی و بهبود شرایط کاری کمک نماید.
آشنایی با تجهیزات ایمنی ساختمان
ایمنی در محیط کارگاه های ساختمانی به معنای حفاظت و مراقبت از جان و سلامت تمام افرادی است که در یک پروژه ساختمانی مشارکت دارند. این مسئله تنها به کارگران محدود نمی شود، بلکه مهندسان، تکنسین ها و همه افراد درگیر در پروژه را شامل می شود. هدف اصلی رعایت ایمنی در این محیط ها، جلوگیری از بروز حوادث تا حد امکان است. بنابراین، همه افراد مرتبط با پروژه باید مسائل ایمنی را به دقت رعایت کنند تا از وقوع حوادث احتمالی و خطرات جانی جلوگیری شود. مهمترین نکته در مورد جلوگیری از حوادث احتمالی در حین کار، آشنایی با تجهیزات ایمنی ساختمان است. در ادامه به معرفی و بررسی چک لیست ایمنی کارگاه ساختمانی می پردازیم.
لباس کار مناسب
لباس مناسب برای کار در محیط ساختمانی باید راحتی و ایمنی کارگران را تامین کند. این لباس کار باید به گونه ای طراحی شده باشد که بتوان آن را با استفاده از زیپ به راحتی باز و بسته کرد تا دکمه های آن مشکلی برای فرد ایجاد نکنند. همچنین، این لباس باید یک طرح یکپارچه و سرهم داشته باشد تا در حین کار، دست و پا گیر نشود.
طول لباس نیز باید به گونه ای باشد که مانع حرکت طبیعی کارگر نشود. آستین ها نیز باید دارای فضای مناسبی باشند تا محدودیتی در انجام کار به وجود نیاورند و ترجیحا در قسمت مچ بسته باشند. در صورت وجود جیب در لباس، این جیب باید مجهز به زیپ باشد تا در صورت بروز حادثه، محتویات آن بیرون نریزد و تعادل کارگر را به هم نزند.
رنگ لباس کار نیز جزو موارد ایمنی در محیط های ساختمانی به حساب می آید. برای لباس های کار در ساختمان، معمولا از رنگ های سفید برای بناها و سرمه ای برای آرماتوربندی استفاده می شود. جنس این لباس ها نباید از مواد قابل اشتعال مانند پلی استر باشد که در برخورد با جوشکاری ذوب شوند؛ بهتر است از الیاف طبیعی مانند پنبه استفاده شود. همچنین، بهتر است قسمت مچ دست ها و پاها نیز بسته باشند تا از ورود مواد و ذرات خطرناک به داخل لباس جلوگیری شود.
کلاه ایمنی ساختمان
کلاه ایمنی یکی از مهمترین و ضروری ترین وسایل حفاظت فردی در کارگاه ساختمانی است. این ابزار به منظور محافظت کارگران و افراد حاضر در محیط ساخت و ساز در برابر خطرات احتمالی طراحی شده است.
کلاه ایمنی معمولا از مواد سختی مانند پلاستیک یا فیبر تولید شده و قابلیت جذب ضربه را دارد. این ویژگی باعث می شود که در صورت برخورد اشیا سنگین یا سقوط از ارتفاع، کلاه ایمنی ضربه را تا حد زیادی جذب کرده و از آسیب دیدن سر کارگر جلوگیری کند.
علاوه بر جذب ضربه، کلاه ایمنی در برابر آتش سوزی، مواد شیمیایی و خطرات محیطی دیگر محافظت می کند. برخی از مدل های کلاه ایمنی مهندسی، مجهز به سیستم های تهویه، تجهیزات مخابراتی و یا چراغ های هشدار دهنده نیز هستند.
استفاده از کلاه ایمنی تنها زمانی موثر است که متناسب با اندازه سر کارگر انتخاب شده و به درستی بر روی سر قرار گیرد. کارفرمایان موظف هستند که کلاه های ایمنی مناسب را در اختیار کارگران قرار داده و استفاده از آن را الزامی کنند. عدم استفاده از کلاه ایمنی نه تنها موجب جریمه می شود، بلکه ممکن است به آسیب جدی کارگران منجر گردد.
دستکش مناسب برای کارگاه های ساختمانی
برای کارگران و افرادی که به طور مداوم به انجام کارهای یدی مشغول هستند، مانند لوله کشان، نجاران، برشکاران، جوشکاران و سایر کارگران ساختمانی و تاسیساتی، استفاده از دستکش ایمنی بسیار ضروری است. این افراد در معرض خطرات متعددی قرار دارند که می توانند منجر به آسیب های جدی به دست ها شوند. با پوشیدن دستکش های مناسب، آن ها می توانند در برابر خطرات احتمالی مختلف ایمن شوند.
دستکش های پلاستیکی، عایق، فلزی و دستکش های جوشکاری می توانند کاربران را در برابر آسیب هایی مانند بریدگی، زخم، سوراخ شدن، برق گرفتگی و قطع شدن انگشتان محافظت کنند. این نوع دستکش ها با ویژگی های خاص خود، نوع کار و فعالیت کاربران را پوشش می دهند و از آن ها در برابر خطرات شغلی مختلف محافظت می کنند.
کفش ایمنی کار
امنیت و ایمنی در محیط کار موضوعی بسیار مهم و حیاتی است که باید از تمام جوانب مورد توجه افراد قرار گیرد. یکی از مهم ترین و اساسی ترین جنبه های این موضوع، استفاده از کفش های مناسب و استاندارد توسط کارگران و کارکنان در محیط های شغلی مختلف می باشد. پای کارگران معمولا بیشترین احتمال آسیب دیدگی حین کار را شامل می شود.
هر شغل و فعالیت کاری، ماهیت و ویژگی های خاص خود را دارد که در انتخاب و استفاده از کفش مناسب باید مد نظر قرار گیرد. به عنوان مثال، یک برق کار ساختمان باید از کفشی استفاده کند که عایق جریان الکتریسیته بوده و قادر به تحمل ولتاژهای بالا تا 500 تا 1000 ولت باشد. در مقابل، یک معمار یا کارگر نیازمند کفشی با ویژگی های دیگری مانند مقاومت در برابر ضربه، سایش و نفوذ اجسام تیز است.
در واقع، انتخاب و استفاده از کفش ایمن و استاندارد متناسب با ماهیت و محیط کار، یکی از الزامات اصلی و حیاتی برای حفاظت از کارکنان در برابر آسیب های احتمالی است. این کفش ها باید بتوانند بخش های مختلف بدن به ویژه پا و انگشتان را در برابر خطرات موجود در محیط های کاری محافظت کنند. خطراتی مانند سقوط اجسام سنگین، برخورد با اشیا تیز و برنده، تماس با جریان الکتریکی، ورود مواد شیمیایی، ضربات، سایش و غیره، از جمله این موارد هستند. نکته حائز اهمیت در مورد کفش ایمنی مناسب، راحتی و وزن مناسب آن است. اگر کفش های ایمنی باعث آسیب پای کارگران شوند یا حرکات فرد را محدود کنند، نتیجه عکس در پی خواهد داشت.
عدم استفاده از کفش های ایمن و مناسب، علاوه بر ایجاد خطر برای سلامت و ایمنی کارکنان، می تواند موجب بروز حوادث و خسارات جبران ناپذیر شود.
ماسک محافظ صورت
شیلد محافظ صورت یکی دیگر از وسایل ایمنی مهم در ساختمان سازی محسوب می شوند که برای بعضی افراد استفاده از آن ضروری است. ماسک های حفاظتی جوشکاری و ماسک های فیلتردار دو کاربرد متفاوت دارند: مدل های مخصوص جوشکاری برای حفاظت از صورت و چشم افراد در هنگام انجام کارهایی مانند جوشکاری استفاده می شوند و ماسک های فیلتردار از فرد در برابر تنفس گازهای سمی و گرد و غبار محافظت می کنند. استفاده از هر دو نوع ماسک حفاظتی برای انجام کارهایی مانند جوشکاری و سنگ بری الزامی است.
طناب و کمربند ایمنی
کمربند ایمنی و طناب از جمله مهم ترین لوازم ایمنی در صنعت ساختمان سازی و کارگاه های ساخت و ساز محسوب می شوند. استفاده از این تجهیزات برای افرادی که در ارتفاع بیش از ۳ متر کار می کنند، ضروری است.
نحوه استفاده از این وسایل به این صورت است که ابتدا کمربند ایمنی را به دور کمر فرد بسته می شود. سپس یک طناب ایمنی به کمربند متصل می گردد و انتهای دیگر طناب به داربست یا نقطه اتکای مطمئنی در محل کار متصل خواهد شد. این ابزار ایمنی در صورت لغزش یا از دست دادن تعادل فرد، مانع از سقوط آزاد وی می گردد و موجب می شود که فرد به طور ایمن و کنترل شده در ارتفاع نگه داشته شود.
استفاده از کمربند ایمنی و طناب، از بروز حوادث ناگوار در کارهای ساختمانی در ارتفاع جلوگیری کرده و ایمنی شاغلین در این صنعت را تضمین می کند. رعایت استفاده از این تجهیزات ایمنی برای حفظ سلامت افراد در محیط های کاری ساختمانی، امری ضروری و الزامی است. علاوه بر این ها، تجهیزات ایمنی دیگری نیز وجود دارند که می توانند در محیط های کاری ساختمان سازی استفاده شوند. جلیقه های شبرنگ دار و عینک های ایمنی از جمله این موارد هستند.
جمع بندی
استفاده از تجهیزات ایمنی ساختمان برای حفظ جان و سلامت کارکنان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند. این تجهیزات می توانند جان افراد را در زمان بروز حوادث پیشبینی نشده نجات دهند و خسارات و حوادث دیگر را به حداقل برسانند. استفاده صحیح و نگهداری مناسب از این تجهیزات ایمنی جزو ضروریات ساخت و ساز ایمن بوده و باید در تمامی ساختمان ها از آن ها استفاده شود تا از وقوع حوادث جلوگیری کرده و در صورت بروز آن ها، خسارات و تلفات را به حداقل برسانند.