برای افرادی که با برق سر و کار دارند، اولین و مهم‌ترین ابزاری که ایمنی آنها را تضمین می‌کند، دستکش عایق برق است. این دستکشها با جنس خاصی که دارند از افراد در برابر برق گرفتگی محافظت میکنند. در ادامه درباره این که دستکش عایق برق چیست، چه ویژگی‌هایی دارد و مزایای استفاده از آن چیست صحبت می‌کنیم تا با این تجهیزات ایمنی بهتر آشنا شوید.
دستکش عایق برق چیست؟
این نوع از دستکشها، دسته‌ای از تجهیزات ایمنی هستند که با استفاده از لاستیک بسیار دی‌الکتریک و عایق قوی تولید میشوند تا از شوک الکتریکی جلوگیری کنند و امکان کار با برق در ولتاژهای مختلف را فراهم کنند.
این دستکشها یکی از مهم‌ترین ابزارهای تجهیزات محافظت فردی هستند که استفاده از آنها برای افرادی که با برق سر و کار دارند ضروری است.
ویژگی های دستکش عایق برق
- این دستکشها باید از جنس پلاستیک و با استفاده از قرار گرفتن آن در قالب مخصوص تهیه شود.
- دستکش عایق باید حتما دربرگیرنده مچ یا ساق بلند باشند؛ بنابراین طول آن نباید کمتر از 36 سانتی‌متر باشد.
- انتهای دستکش باید دارای یک نوار از پلاستیک تقویت شده باشد.
- این دستکشها اغلب از پلاستیک طبیعی (لاتکس) یا پلاستیک مصنوعی (PVC) تولید میشوند و آستر داخل آن می‌تواند از جنس پنبه باشد.
توجه: دقیقا مانند کلاه ایمنی عایق برق که باید نارسانا باشد تا از فرد در حوادث برق گرفتگی محافظت کند، دستکش عایق نیز باید حتما از جنس نارسانا باشد؛ به این منظور سعی کنید از برندهای معتبری مانند تجهیزات ایمنی هترمن استفاده کنید که مطابق استانداردها تولیدات خود را به بازار عرضه میکنند.
طبقه بندی دستکش های عایق برق
دستکش‌های عایق برق بر اساس میزان ولتاژی که می‌توانند در مقابل آن مقاومت کنند دسته بندی میشوند. این دسته‌بندی به صورت زیر است:
- کلاس 00: تا ۲۵۰۰ ولت AC
- کلاس 0: از ۲۵۰۰ ولت تا ۵۰۰۰ ولت AC
- کلاس 1: از ۵۰۰۰ ولت تا ۱۰۰۰۰ ولت AC
- کلاس 2: از ۱۰۰۰۰ ولت تا ۲۰۰۰۰ ولت AC
- کلاس 3: از ۲۰۰۰۰ ولت تا ۳۰۰۰۰ ولت AC
- کلاس 4: بالای ۳۰۰۰۰ ولت AC
مزایای استفاده از دستکش عایق برق
یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از دستکش عایق، محافظت از جان افراد در برابر برق گرفتگی و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از برق گرفتگی است. همچنین دستکش‌هایی که ضد حرارت نیز هستند، در صورتی که هنگام بروز حادثه، جرقه یا شعله‌ای در اثر جریان برق ایجاد شود، فرد می‌تواند بدون آسیب دیدگی آن را برطرف کند.
از طرفی، این دستکشها در صورت استفاده می‌توانند سرعت انجام کار را در مقایسه با زمانی که فرد مجهز به دستکش نیست و باید با دقت بیشتر و سرعت کمتری کار کند، بالا می‌برد.
مزیت دیگر آن، کاهش خطرات ناشی از برق گرفتگی در محیط کار است؛ بنابراین نیروی کار مجهز به دستکش عایق به ایجاد یک محیط کار امن نیز کمک می‌کند.
مزیت دیگر این دستکشها مقاوم بودن در برابر گرما و حرارت است که باعث می‌شود فرد بتواند در حین استفاده، در صورت بروز آتش سوزی، شرایط را کنترل کند.
کاربردهای استفاده از دستکش عایق برق
درست مانند کلاه ایمنی که در صنایع مختلف کاربرد دارد و کارکرد اصلی آن، حفظ ایمنی است، دستکش عایق نیز کاربردهای مختلفی دارد.
با توجه به این که فرد در چه محیطی و با چه ولتاژی کار می‌کند، دستکش مورد استفاده متفاوت است. به طور کلی کاربرد این دستکشها در صنایع زیر است:
- گاز و نفت
- امور حمل و نقل
- تعمیرات خودرو
- تعمیر و نگهداری سیستمهای دارای برق
- نصب و تعمیر آسانسور
- خدمات میدانی و شهری
- تعمیر دستگاههای برقی خانگی
انواع دستکش عایق برق
دستکش‌های عایق برق بر اساس این که از چه نوع پلاستیکی تهیه شده‌اند به دو دسته تقسیم میشوند:
- دستکش نوع I: این دستکشها با استفاده از پلاستیک طبیعی تولید شده و در برابر ازن مقاوم نیستند.
- دستکش نوع II: این دستکشها از پلاستیک مصنوعی تولید شده، در برابر ازن مقاوم هستند و رایج‌ترین نوع دستکش مورد استفاده می‌باشند.
انواع دیگر دستکش عایق برق عبارت‌اند از:
- دستکش چرمی
- دستکش کولار
- دستکش نخی یا پارچه‌ای
- دستکش لاتکس
- دستکش نخی با روکش فوم نیتریل
- دستکش لاستیکی بوتیل
- دستکش برقی Magid Glove & Safety M-0-11-Y
- دستکش های کار Klein Tools 40082 Lineman
- دستکش کار Maxiflex 34-874 Ultimate Nitrile Grip
- دستکش عایق ولتاژ لاستیکی مشکی
- دستکش عایق پلاستیکی ESA SUPPLIES
استاندارد دستکش ایمنی برق
از آنجا که دستکش عایق برق یکی از مهم‌ترین تجهیزات ایمنی است، باید دارای استانداردهای خاصی باشد تا حین کار باعث آسیب دیدگی فرد نشود و بتواند محافظت کافی از فرد را به عمل آورد. استاندارد دستکش عایق برق عبارت است از:
- ضخامت استاندارد: ضخامت بخش‌های مختلف دستکش باید به صورت زیر باشد:
| نوع دستکش | حداقل ضخامت بر حسب میلیمتر | حداکثر ضخامت بر حسب میلیمتر | ||
| لای انگشتان | جداره انگشتان | در سطح A | در سطح B | |
| نوع ۱ | 0.75 | 0.9 | 1.25 | 1.65 |
| نوع ۲ | 1 | 0.15 | 1.50 | 2.05 |
| نوع ۳ | 1.25 | 1.55 | 2.05 | 2.55 |
| نوع ۴ | 0.6 | 0.65 | 1.05 | 1.05 |
- دستکش عایق باید مطابق با استانداردهای IEC 60903 و EN 60903 تولید شده باشد.
EN 60903 یک استاندارد اروپایی است که دستکش عایق برق بر اساس آن برای جلوگیری و محافظت در برابر شوک الکتریکی بررسی و دسته بندی می‌شود.
EN 60903 طیف وسیعی از آزمایش‌های مختلف را در برمی‌گیرد و برخی از آنها اختیاری است. آزمایش‌های اختیاری تنها در صورت ادعای یک ویژگی خاص در دستکش انجام میشوند.
- این نوع از دستکشها باید با آزمایش مکانیک و ولتاژ سنجیده شوند.
- این دستکشها باید دارای مشخصات ASTM D120 باشند.
- تست مقاومت باید حتما روی دستکش انجام شده باشد.
تجهیزات ایمنی هترمن دقیقا مطابق با استانداردها تولید میشوند و می‌توانید با خیال آسوده از آنها استفاده کنید.
نحوه محافظت از دستکش عایق برق
همان طور که گفتیم دستکش عایق برق از جنس پلاستیک مصنوعی یا طبیعی است. برای ایمن سازی بیشتر این دستکشها و جلوگیری از آسیب دیدگی آنها در حین کار که منجر به حادثه می‌شود، از یک دستکش دیگر روی آن استفاده می‌شود.
دستکش محافظ دستکش عایق برق، یک دستکش چرمی است که روی دستکش عایق پوشیده می‌شود و از دستکش در برابر سوراخ شدن، سایش، بریدگی و آسیب‌های دیگر محافظت می‌کند.
استفاده از این دستکش محافظ مانند استفاده از لباس کار برای حفظ ایمنی حین کار الزامی است.
نحوه ی تست دستکش عایق برق
تست دستکش عایق شامل موارد زیر است:
- بررسی ابعاد
- بررسی تاریخ تولید و انقضا
- تست عملکرد مکانیکی
- تست خواص ضد الکتریکی
- آزمایش‌های بررسی خواص ضد حرارتی
تست‌های مکانیکی شامل بررسی میزان مقاومت کششی دستکش و مقاومت آن در برابر شکست و سوراخ شدن است. همچنین آزمایش‌های بررسی خواص حرارتی دستکش نیز شامل بررسی میزان مقاومت آن در برابر سرما و ترک خوردگی و تست مهار شعله در انگشتان است. در این آزمایش دستکش در دمای -25 درجه سانتی‌گراد قرار می‌گیرد و این ویژگی‌ها در آن بررسی می‌شود.
برای این که خودتان دستکش را تست کنید می‌توانید چند روش را امتحان کنید:
- دستکش را با آب پر کنید و ببینید نشتی دارد یا نه. این آزمایش برای بررسی سوراخ بودن و نشتی دستکش است. در صورت نشتی داشتن دستکش از استفاده از آن خودداری کنید.
- دستکش را با پمپ هوای دستی پر از هوا کنید تا دستکش به حداکثر فشار هوای مجاز برسد. دستکش را یک الی دو دقیقه نگه دارید. در صورت مشاهده کاهش فشار در دستکش، از استفاده از آن خودداری کنید.
- با استفاده از تستر دی الکتریک دستکش را تست کنید. با این تستر می‌توانید به دستکش ولتاژ بدهید و مقاومت آن را بسنجید.
نکته: توجه داشته باشید که دستکش‌هایی که قیمت پایینی دارند، ممکن است دارای استانداردهای لازم نباشند؛ بنابراین قیمت دستکش عایق برق تا حد زیادی به کیفیت ساخت آن بستگی دارد.
مرکز فروش تجهیزات ایمنی هترمن
تجهیزات ایمنی هترمن تولید کننده و وارد کننده انواع محصولات و تجهیزات ایمنی ، حفاظت فردی (HSE) ، آتش نشانی و ترافیکی است که محصولات خود را بر اساس بالاترین استانداردهای جهانی تولید و عرضه می‌کند.
اگر در انتخاب و خرید دستکش عایق برق یا سایر تجهیزات ایمنی مشکلی دارید، می‌توانید از مشاوره رایگان هترمن استفاده کنید تا کارشناسان شما را در انتخاب راهنمایی کنند
نتیجه گیری
رعایت ایمنی در محیط کار یکی از الزامات اساسی است و اولین قدم در آن، استفاده از دستکش‌های عایق برق است. این دستکشها می‌توانند از جان فرد حین کار محافظت کرده و سرعت انجام کار را بالا ببرند.
سوالات متداول
1- دستکش عایق برق چیست؟
این دستکشها یکی از تجهیزات ایمنی ضروری هستند که از جنس پلاستیک طبیعی یا مصنوعی تولید میشوند و از برق گرفتگی در حین کار جلوگیری میکنند.
2- دستکش محافظ دستکش عایق برق چیست؟
دستکش محافظ دستکش عایق برق، یک دستکش چرمی است که روی دستکش عایق پوشیده می‌شود و از دستکش در برابر سوراخ شدن، سایش، بریدگی و آسیب‌های دیگر محافظت می‌کند.
3- کاربردهای دستکش عایق برق چیست؟
به طور کلی کاربرد این دستکشها در صنایع زیر است:
- گاز و نفت
- امور حمل و نقل
- تعمیرات خودرو
- تعمیر و نگهداری سیستمهای دارای برق
- نصب و تعمیر آسانسور
- خدمات میدانی و شهری
- تعمیر دستگاههای برقی خانگی