امروزه با گسترش راه ها و جاده ها و فعالیت های عمرانی نیاز به کاهش تصادفات و حفظ جان سرنشینان خودرو و کارگران راهداری ها امری مهم می باشد. یکی از بهترین عوامل برای جلوگیری از برخورد خودرو ها در حین تصادفات جاده ای و جلوگیری از تصادفات جاده ای استفاده از بلوک های جدا کننده نیوجرسی می باشد که در ایران به آن به اختصار نیوجرسی می گویند.
بلوک یا جدا کننده نیوجرسی در جاده های ایران و جهان بسیار فراگیر می باشند.
وظیقه جدا کننده نیوجرسی یا بلوک نیوجرسی چیست؟
جدا کننده نیوجرسی یا بلوک نیو جرسی یا سد کننده جرسی یک مانع قالب ریزی شده از جنس بتن یا پلاستیک بوده که به منظور جداسازی لاین های جاده یا خیابان ها به کار می رود و گاهی اوقات نیز در نقش راه بند به منظور بستن جاده استفاده می شود. این نوع از تجهیزات ترافیکی به منظور به حداقل رساندن آسیب خودرو ها در هنگام برخورد با مانع طراحی شده است و هم زمان از تصادفات شاخ به شاخ در خودرو ها جلوگیری می کند. جدا کننده های نیوجرسی همچنین به عنوان منحرف کننده راه به منظور حفاظت از عابران پیاده و کارگران در حین احداث جاده ها استفاده می شود. نام این تجهیزات ترافیکی از اولین جایی که در آن استفاده شد یعنی ایالت نیوجرسی در ایالت متحده آمریکا در دهه 1950 برداشته شد که البته در بین انگلیسی زبان ها به Jersey wall مشهور است.
تاریخچه جدا کننده نیوجرسی
بلوک های بتنی متفاوتی اولین بار در سال 1946 در کالیفرنیا استفاده شد، مسئولان امر در این ایالت این تجهیزات ترافیکی را جایگزین گاردریل های تیر چوبی استاندارد (و در عین حال ضعیف) کردند و آن را در یکی از مرگبارترین جاده های کالیفرنیا که تصادفات شاخ به شاخ در آن رایج بود کردند. با این حال ایالت نیوجرسی یک ساختار بتنی مشابه را برای استفاده در جاده ها تصویب کرد که دارای شکلی قوس دار به عنوان محافظ میانه جاده بود و در جاده شماره 22 ایالتی در شهرستان هانتردون (Hunterdon) که سابقه تصادفات زیادی داشت استفاده شد.
ابعاد جدا کننده های اولیه به این صورت بوده است: 48 سانتی متر ارتفاع، 76 سانتی متر عرض بود و معمولا حدود 5 سانتی متر از آن در زیر خاک وارد می شد تا ثابت باشد. این جدا کننده نیوجرسی به وسیله میخ های فولادی 5 سانتی متر به زمین میخکوب می شدند تا محکمتر از پیش شوند. همچنین در ساخت پوسته بیرونی آن از سیمان سفید استفاده می شد تا در شب نیز به خوبی دیده شود. با این حال مهندس جاده سازی در نیوجرسی به بهبود طراحی این تجهیزات ایمنی ادامه دادند و پیش نمونه های بزرگتری را بر اساس تجربیات حاصل از تصادفات تولید کردند.
در نهایت در سال 1959 آن ها به روی یک جدا کننده نیوجرسی به اتفاق نظر رسیدند که ارتفاع آن 80 سانتی متری (32 اینچی) از سطح جاده ، ارتفاع پایه 7.5 سانتی متری، و 33 سانتی متر از کناره های آن تا رسیدن به بخش عمودی یک شیب منحنی مانند بود. آنها مصوب کردند که این بلوک ها می تواند در دیگر ایالات آمریکا استفاده شود ولی حتما می بایست از نام جدا کننده نیوجرسی برای آن استفاده کنند.
مزایای جدا کننده نیوجرسی
نحوه کار جدا کننده نیوجرسی به چه صورت است؟
جدا کننده های نیوجرسی به گونه ای طراحی شده است که مسیر تصادف را عوض کند. این دیواره از انرژی حرکتی خودرو در حال برخورد استفاده می کند تا خودرو را بدون اینکه معلق بزند و یا واژگون شود در طول خط دیواره حرکت دهد و موازی با آن حرکت کند. همچنین این جداکننده خودرو در حال تصادف را به لاین اصلی و موازی با دیواره باز می گرداند و به راننده کمک می کند تا در صورت وخیم نبودن اوضاع کنترل خودرو را دوباره به دست بگیرد. همچنین این دیواره با اصطکاک با خودرو سرعت آن را کم می کند و این امر به خودی خود از مشکلات بیشتر جلوگیری کرده و توانایی راننده در کنترل خودرو را افزایش می دهد.
نیوجرسی F-شکل چیست؟
نمونه ای از نیوجرسی F-شکل که از انواع رایج می باشد
هنگامی که خودرو های کوچک با سرعت زیاد با دیواره های ساخته شده از نیوجرسی برخورد می کنند احتمال چپ شدن و واژگون شدن خودرو های سبک بالاس. بدین منظور جدا کننده نیوجرسی F-شکل طراحی شد که دارای شیب کناره 10 اینچی یا 25 سانتی متری می باشد و شیب آن کمی بیشتر می شود و بدین شکل با کنترل بهتر تصادفات از واژگون شدن خودرو های سبک نیز جلوگیری می کند، هرچند که انواع دیگر از طراحی های نیوجرسی ها نیز استفاده می شوند چرا که می توانند تست های استاندارد تصادف را با موفقیت پشت سر بگذارند.
جدا کننده نیوجرسی پلاستیکی
جداکننده پلاستیکی اغلب برای پروژه هایی که به طور موقتی نیاز به تغییر مسیر ترافیک دارند استفاده می شوند چرا که جا به جایی آن ها نسبت به بلوک های بتنی کم هزینه تر می باشد و برای جا به جایی آنها نیاز به جرثقیل و تریلی نیست. از جمله مزایای این جدا کننده ها می توان به این موارد اشاره کرد:
